Uloga boraca otpora u ranim fazama francusko-njemačkog i evropskog zbližavanja
“Susret gradonačelnika iz Francuske i Njemačke u Stuttgartu”; članak je napisao Lucien Tharradin u: “Allemagne. Bulletin du Comité français d’Echanges avec l’Allemagne nouvelle”, n° 8, août / septembre 1950.<br>file:///C:/Users/Anwender/Downloads/Tharradin,%20Allemagne%201950.Rencontre-des-maires.pdf
“Susret gradonačelnika iz Francuske i Njemačke u Stuttgartu”; članak je napisao Lucien Tharradin u: “Allemagne. Bulletin du Comité français d’Echanges avec l’Allemagne nouvelle”, n° 8, août / septembre 1950.<br>file:///C:/Users/Anwender/Downloads/Tharradin,%20Allemagne%201950.Rencontre-des-maires.pdf
Prisoner personnel card from Lucien Tharradin during his detention in Buchenwald. Source: Arolsen Archives https://collections.arolsen-archives.org/de/document/7268403
Prisoner personnel card from Lucien Tharradin during his detention in Buchenwald. Source: Arolsen Archives https://collections.arolsen-archives.org/de/document/7268403
Na kraju Drugog svjetskog rata, u vrijeme kada su francusko i njemačko društvo još uvijek bili duboko zaronjeni u mržnju “nasljednog neprijatelja”, pioniri bilateralnog zbližavanja bili su kršćani i članovi pokreta otpora. Ovi prvi su bili motivirani oprostom i pomirenjem, a ovi potonji su imali najsnažniji legitimitet da pruže ruku Nijemcima.
Ta spremnost vezana je za iskustva nekih od njih u koncentracionim logorima. Uzmimo tri glavne ličnosti. Jezuitski svećenik Jean du Rivau bio je zatvoren u Mauthausenu i Dachau; mladi Joseph Rovan, član francuskog pokreta otpora, a inače njemačkog jevrejskog porijekla, deportovan je u Dachau; Lucien Tharradin bio je ratni zarobljenik u Njemačkoj, bjegunac, član pokreta otpora, a zatim je zatvoren u Buchenwald. U logorima su upoznali njemačke borce otpora i demokrate koji su također bili žrtve nacističkog režima. S njima su htjeli graditi novu Njemačku, kako Rovan objašnjava u svojim memoarima.
Drugi članovi pokreta otpora, koji nisu bili deportovani, također su bili uvjereni da je za osiguranje mira u Evropi bilo potrebno njemačkim mladim ljudima ponuditi perspektivu za budućnost.
Na čelu obrazovne službe francuskih vojnih vlasti u Njemačkoj, službe zadužene za “denacifikaciju” kroz kulturu i “re-edukaciju” Nijemaca nakon 1945, bilo je dvoje golističkih boraca pokreta otpora s njemačkim porodičnim porijeklom: Raymond Schmittlein i Irène Giron. Mogli su se osloniti na Jeana du Rivaua i Josepha Rovana da organizuju prve francusko-njemačke, a zatim i međunarodne omladinske susrete u Njemačkoj 1946. Drugi, poput Tharradina koji je postao gradonačelnik Montbéliarda, radili su na zbližavanju iz Francuske. On je 1950. inicirao prvo francusko-njemačko bratimljenje gradova s Ludwigsburgom. Bratimljenje gradova, koje je doživjelo procvat 1960-ih i 1970-ih, predstavljalo je snažan lokalni faktor u zbližavanju Francuske i Zapadne Njemačke.
Drugi sektori francuskog pokreta otpora, često komunistički, ali i socijalistički, bili su osjetljivi na diskurs u drugom dijelu Njemačke, DDR-u, koji je sebe predstavljao kao “bolju Njemačku”, “antifašističku”, i radili su na zbližavanju s Istočnim Berlinom. Njemački komunisti koji su učestvovali u francuskom pokretu otpora, poput Gerharda Lea, Dore Schaul i Edith Zorn, također su nastojali izgraditi ove mostove. Međutim, kako se vidi iz omladinskih susreta i bratimljenja gradova, zbližavanje Francuske i Zapadne Njemačke odvijalo se ranije i intenzivnije nego što je to bio slučaj s DDR-om.
Corine Defrance